Eerste slib in kleirijperij bij Delfzijl

Op 5 april is het eerste slib gestort in de Kleirijperij Oterdum bij Delfzijl. In dit pilotproject testen onderzoekers wat de beste manier is om slib uit de Eems-Dollard te laten rijpen tot klei. De klei die vrijkomt gebruikt het waterschap Hunze en Aa’s voor de aanleg van de nabijgelegen Brede Groene Dijk. RTV Noord maakte er een mooi filmpje van.

In de kleirijperij ontwikkelt het slib langzaam tot klei door processen als ontwatering, ontzilting en verdamping. De kleirijperij heeft 15 verschillende proefvakken, waarin onderzoekers testen welke manieren het best werken. De methoden variëren van beplanten met zeekraal of riet tot omwoelen van de klei en het aanbrengen van zand om de ontwatering en verdamping te stimuleren.

Brede Groene Dijk

Het waterschap gaat 70.000 m3 van de gerijpte klei gebruiken om 1 kilometer dijk te versterken in de pilot ‘Brede Groene Dijk’. Dit is een dijk met een flauwe helling, bekleed met een relatief dikke laag klei en gras. Als de Pilot Kleirijperij succesvol is, bestaat de intentie om ook het resterende deel van de dijk langs de Dollard (ongeveer 11,5 kilometer) op deze manier te versterken. Daarnaast kan het gerijpte materiaal wellicht dienen als bron voor de baksteenindustrie. Naar verwachting is de klei na 3 jaar voldoende gerijpt en klaar voor gebruik.

Win-Win

Er zit te veel slib in de Eems-Dollard. De waterkwaliteit is daardoor niet goed en de biodiversiteit neemt af. In de havens verzamelt zich veel slib waardoor regelmatig baggerwerkzaamheden nodig zijn. Aan de andere kant is er in het gebied behoefte aan klei om dijken mee te versterken en om landbouwgrond op te hogen. Door slib uit de Eems-Dollard te halen en om te zetten in klei, ontstaat een win-win situatie: de waterkwaliteit verbetert en er komt klei beschikbaar voor dijkversterking en ophoging van landbouwgrond.

Ecologie

Bij opschaling kan de hoeveelheid slib in de Eems-Dollard significant afnemen. De ambitie is om in 2022 jaarlijks 1 miljoen ton slib uit de Eems-Dollard te halen. Dit heeft een positief effect op de unieke ecologische waarde van het estuarium.

Kennisontwikkeling

De pilot levert veel kennis op over de rijping van baggerslib tot klei en de bruikbaarheid ervan. Deze kennis is ook elders in Nederland van grote waarde, bijvoorbeeld in de Westerschelde. Nederland kan als baggerland deze kennis internationaal toepassen; ook estuaria elders in de wereld hebben te kampen met slibproblematiek.

Samenwerking

De pilot is een samenwerking van kennisconsortium EcoShape, Rijkswaterstaat, de provincie Groningen, Groningen Seaports, waterschap Hunze en Aa’s en Het Groninger Landschap. Het project wordt medegefinancierd door het Waddenfonds.