Het verhaal van de Eems-Dollard

De Eems-Dollard is een prachtig en zeldzaam natuurgebied, het enige estuarium van de Waddenzee. Een van de laatste plekken in Nederland waar zoet en zout water samen komen. Daardoor is het een bijzonder leefgebied voor dieren en planten. De Eems-Dollard ligt naast belangrijke Nederlandse en Duitse industriegebieden. Natuur en industrie kunnen prima samen gaan, als er een goed evenwicht is. Dat is nu niet het geval. Als we niets doen, gaat dit prachtige natuurgebied verloren!

Wat is er aan de hand met de natuur?

De natuur in de Eems-Dollard is flink verstoord. Er zit te veel slib in het water waardoor het aantal vissen, vogels en planten achteruitgaat. Het troebele water zorgt er ook voor dat vissen niet goed kunnen rondtrekken. Daarnaast zijn er te weinig geschikte leefgebieden voor vogels, vissen en kleine bodemdieren die passen bij een estuarium.

Wat speelt er nog meer?

De laatste jaren gebeurt er veel rondom de Eems-Dollard en de Waddenzee. De Eemshaven maakt een omslag naar nationale energiehaven en de chemische industrie in Delfzijl verduurzaamt. Door klimaatverandering stijgt de zeespiegel en is er minder zoetwater voor de landbouw en industrie beschikbaar. Ook de leefbaarheid staat onder druk, vanwege aardbevingen, bevolkingskrimp en bodemdaling.

Wat doen we eraan?

In het Programma Eems-Dollard 2050 (ED2050) werken overheden, natuur- en milieuorganisaties en bedrijven samen aan versterking van de natuur, economie en leefbaarheid.  Daarbij willen we drie doelen bereiken: minder troebel water, meer leefgebieden voor planten en dieren  en omgaan met klimaatveranderingen. Lees hier hoe we deze doelen gaan bereiken in de periode 2021–2025. 

Waarom is er zo veel slib?

De afgelopen eeuwen zijn grote gebieden rond de Eems-Dollard ingepolderd. Daardoor bleef er weinig ruimte over waar slib kan bezinken. Daarnaast zijn de vaargeulen in de loop van de tijd dieper en breder gemaakt. Door de sterkere vloedstroom komt er meer slib in de Eems-Dollard, terwijl er minder slib kan bezinken. De slibdeeltjes wervelen voortdurend op door het vele baggeren en storten. Door al deze veranderingen werd het water van de Eems-Dollard steeds troebeler.

Waarom is troebel water een probleem?

In troebel water dringt weinig licht door. Hierdoor groeien er weinig algen. Vissen, kleinere waterdieren en vogels hebben daardoor minder voedsel. Door de grote hoeveelheid slib is ook het bodemleven achteruitgegaan. Belangrijke leefgebieden in de Eems-Dollard als zeegrasvelden en schelpdierbanken zijn bijna helemaal verdwenen. In Duitsland is de Eems zomers zo extreem troebel dat er geen zuurstof meer in het water zit. Vissen kunnen er dan niet meer leven.

Bekijk deze film, als je meer wilt weten over het programma ED2050.